سیم بکسل آسانسور نوعی طناب فلزی است که برای اتصالات بخش های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. این طناب به عنوان لیفت کننده و یا برای کشیدن مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع این سیم علاوه بر خاصیبت نگه دارندگی و هدایت کابین، ماع از سقو آن نیز می شود. تا هم در بحث کارکرد و راندمان آسانسور وثر باشد، و هم در بحث ایمنی و استانداردها. این سیم ها نه تنها در صنعت آسانسور بلکه در صنایع مختلفی کاربرد داشته و مورد استفاده قرار می گیرد. متناسب با محل مورد استفاده در ابعاد و با مشخصات و متریال مختص به همان کار ساخته و بهره برداری می گردد. در ادامه به معرفی بیشتر درباره این سیم های پرکاربرد می پردازیم. چرا که یکی از بخش های مهم و کارآمد در آسانسورها و بالابرها محسوب می شود.
تاریخچه سیم بکسل آسانسور
اولین بار فردی آمانی به نام آلبرت در اوایل قرن هفدهم سیم بکسل را اختراع کرد. آلبرت که یک مهندس معدن بود برای ساخت این قطعه از چندین سیم مفتول استفاده کرد. چرا که استفاده از طناب در معدن به دلیل رطوبت موجود سبب پوسیده شدن و در نتیجه از هم گسستگی و پاره شدن آن می شد. اما آلبرت با پیچیدن چند رشته سیم مفتول که هم کیفیت و مقاومت بالاتر و هم دارای سختی و دوام بیشتری نسبت به طناب داشت، به دور یک استوانه فلزی شکل توانست شکل اولیه ای از سیم بکسل های امروزی را اختراع کند. با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی انواع مختلفی از این مدل سیم ساخته شد. که هر کدام دارای ویژگی های مختلفی بوده و به نوعی نمره بندی و درجه بندی شدند. تا نسبت به میزان بار وارده از آن ها استفاده شود.
با توجه به مقاومت و دوامی که این سیم ها داشتند، سبب کاربردهای فراوان آن ها شده است. تا جایی که در بسیاری از صنایع و در بخش های مختلف تولیدات از آن بهره می برند. یکی از موادی که استفاده از این نوع سیم بسیار کاربردی و البته حیاتی است، در زمان راه اندازی آسانسور است. که سبب حفظ و افزایش ایمنی کابین آسانسور می شود. در واقع این سیم ها به عنوان نگهدارنده کابین ها و در طول چاه نقش مهمی را در حفظ آن ایفا می کند. چرا که از گذشته تا به امروز استفاده از این سیم های قوی یکی از روش های کاربردی و موثر برای هدایت بهتر و البته کنترل کابین در زمان حرکت بوده است. به همین علت و با توجه به اهمیت این موضوع در در ادامه به معرفی بیشتر آن ها می پردازیم.
انواع سیم بکسل
نوع مفتول
همان طرو که اشاره شد، این قطعه کاربردهای زیادی دارد. از همین رو سیم های نوع مفتول به چند دسته تقسیم می شوند. که به نوعی اگر بخواهیم تمامی آن ها را معرفی کنیم، به طور کلی به سه دسته اصلی تقسیم بندی می شوند.
1- مفتول بدون روکش یا غیر گالوانیزه: در صورتی که با گذشت زمان و فرسایش ممکن است طناب دچار پوسیدگی و یا زنگ زدن قرار بگیرد، از این نوع سیم بکسل آسانسور استفاده می شود. چرا که مقاومت مناسبی در برابر فرسایش داشته و خاصیت ضد زنگ نیز دارد. که این ویژگی سبب می شود بتوان از آن در محیط هیا مختلف، و حتی مرطوب نیز بدون مشکل استفاده کرد.
2- مفتول فولادی گالوانیزه: روکش استفاده شده برای این نوع سیم، از جنس روی است. تا سیم بکسل در برابر زنگ زدن و همچنین در برابر رطوبت هوا مقاوم باشد. بیشترین کاربرد این نوع سیم در صنایع کشتیرانی و شیلات است. در واقع استحکام و قدرت این مدل ها بسیار بالا و با توجه به محل استفاده باید از توان تحمل نیرو بالایی نیز برخوردار باشند.
3- مفتول فولادی استنلس استیل: مقاومت بالا و خاصیت ضد زنگ از جمله مهم ترین ویژگی های این نوع سیم مفتول است. همچنین این سیم قادر است تا مقاومت خود را تا دمای 1000 درچه سانتی گراد نیز حفظ کند.
نوع مغزی
سیم های بکسل از نظر نوع مغزی نیز به دو دسته تقسیم می شوند. مغزی کنفی و مغزی فولادی. همان طرو که می دانید از اصلی ترین اجزای تشکیل دهنده و به نوعی مکانیز اصلی در راه اندازی آسانسور کششی، همین سیم های بکسل می باشند. که بر اساس نوع پروژه و همچنین میزان ظرفیت کابین، از سیم های مختلفی در راه اندازی آن بهره می برند. در انتخاب نوع مغزی نیز همین امر صدق می کند. بر همین اساس در ادامه هر یک از این انواع سیم بکسل آسانسور و مغزی های مختلف تشکیل دهنده آن ها را معرفی می کنیم.
مغزی کنفی: برای ساخت این نوع سیم، از الیاف های طبیعی و غیر طبیعی استقاده می شود. در واقع با توجه به محل استفاده و ویژگی های آن، می توان از هر کی از این روش ها از این نوع سیم بکسل استفاده کرد.
مغزی فولادی: این سیم که استحکام بالایی دارد، در برخی موارد از آهن در بین سیم ها استفاده می شود. که سبب می شود تا برای حمل و کنترل بهتر بارهای با وزن بسیتار زیاد استفاده شود. که بیشتر در حوزه های عظیم صنعتی می باشد.
نوع بافت
این دسته که به نوع بافت شناخته می شود نیز خود دارای 4 نوع سیم مختلف می شود. در واقع بافت سیم های مفتول و یا بکسل بسیار مهم هستند. هم در عملکرد آن، هم در بحث استحکام و مقاومت، سازگاری با شرایط محیطی، تحمل وزن و بار ناشی از وسایل و … موثر می باشد. در واقع بافت یک سیم بکسل آسانسور و یا سیمی که در بخش های دیگر مورد استفاده قرار می گیرد، بخش زیادی از عملکرد آن را تحت تاثیر قرار می دهد. به همین خاطر باید با توجه به شرایط موجود از آن ها استفاده کرد. چرا که هر یک از انواع بافت سیم ها می تواند در شرایط متفاوت عملکرد متفاوتی داشته باشد. از همین رو به صورت کلی با توجه به کارکرد کلی یکسان سیم ها، بافت تشکیل دهنده آن ها به شرح ذیل می باشد.
- سیل
- استاندارد
- فیلر
- وارینگتون
انواع سیم های بکسل بر اساس بافت و تاب
این سیم ها بر اساس نوع تاب و بافت نیز دارای دسته بندی مخصوصی هستند. که به گونه ای که بر این اساس این سیم ها به دو دسته با نام های تاب معمولی و تاب لنگ تقسیم می شوند. در مدل های تاب معمولی، تاب رشته های به کار رفته بر خلاف جهت تاب مفتول باشد، به آن سیم های تاب معمولی می گویند. بر همین اساس این مدل در برابر فشارها و نیروهای زیاد دچار خمش، لهیدگی و یا تغییر شکل نمی شوند. از همین رو از مدل های تاب معمولی با نام سیم های بسیار مقاومت و با استحکام نام برده می شود. تنها مسئله ای که درباره این سیم ها وجود دارد، میزان انعطاف کم تر آن نسبت به دیگر مدل ها است.
دیگر سیمی که بر اساس نوع بافت و تاب تقسیم بندی شده است، مدل تاب لنگ است. در این مدل رشته سیم ها بر خلاف مدل معولی، در جهت تاب مفتول ها می باشند. به همین دلیل نیز فرسایش کم تری نیز داشته و دارای انعطاف بیشتری نیز می باشند. اما باید مراقب بود تا در این مدل رشته از یکدیگر باز نشده و یا گره نخورند. به صورت کلی این مدل ها در بالابرهایی که نیاز به مقاومت بالا در برابر مخصوصا فرسایش دارند از این مدل سیم های بکسل استفاده می کنند. که می توان به انواع بالابرهای مسافربری و باربری اشاره کرد. اما در مقابل از مدل های تاب معمولی به دلیل کاربری راحت تری که دارد، در موارد بیشتری استفاده می کنند.
مشخصات سیم بکسل های آسانسور
این نوع سیم ها که از مغزی الیافی از نوع کنف ساخته می شوند، دارای ساختاری 8 استرندی می باشند. البته از الیاف های مصنوعی نیز گاهی در ساخت آن ها استفاده می شود. چرا که انعطاف، استحکام و مقاومت بالا از جمله مهم ترین شاخصه های این نوع سیم می باشد. انواع سیم بکسل در ابعاد 8، 10، 11 و 12 میلی متری تولید می شوند. که به شکل گالوانیزه و یا روغن های تیزه رنگ می باشند. که از قضا از جمله سیم های با کیفیت و با دوامی نیز به شمار می رود. که همین مدل نیز خود دارای انواع دیگری می باشد.
سیم های مورد استفاده بر روی گاورنر آسانسور، به طور میانگین از نوع استرند 19 مفتوله هستند. همچنین در برخی موارد از سیم های 7 مفتوله نیز استفاده می شود. که با توجه به نیروی کششی پایین، اما از انعطاف بسیار بالایی برخوردار است. همچنین انواع این مدل ها متناسب با نوع آسانسور نیز انتخاب می شوند. به طور مثال سیم هایی که در انواع آسانسورهای کششی مورد استفاده قرار می گیرد، با مدلی که در یک آسانسور خانگی استفاده می شود متفاوت هستند. که بنا بر تشخیص کارشناس مدل مناسب انتخاب می شود.
دلیل استفاده از مغزی کنف در داخل سیم بکسل ها چیست؟
استفاده از مغزی کنفی به دلیل چرب شدن همیشگی داخل سیم استفاده می شود. چرا که کنف این قابلیت را دارد تا مدت ها چربی و روغن را در خود نگه دارد. به همین خاطر استفاده از این ماده مخصوصا در زمان روغن کاری آسانسور جهت کارکرد بهتر سیم های بکسل می تواند بسیار موثر و مفید باشد. ضمن اینکه این مسئله را در نظر بگیرید که روش های تست و ساختار کلی سیم های بکسل معمولی با مدل های آسانسوری تفاوت هایی دارد. گرچه در برخی از موارد دارای شباهت ها و کارکرد یکسانی هستند، اما تست های مدل های آسانسوری جهت افزایش ایمنی و حفظ بهتر کابین، سخت تر است.
در مدل های آسانسوری و پیش از انجام تست کشش یا به اختصار MBL، این سیم ها را در داخل دستگاهی مخصوص قرا می دهند. تا به تعداد یک میلیون بار تست روی آن ها انجام شود. که تعداد بسیار زیاد و زیادی است تا از کیفیت و عملکرد این سیم ها مطمئن شوند. ضمن اینکه شرکت های مختلف و تولید کننده سیم بکسل آسانسور در کنار این تست، آزمایشات دیگری همچون پیچش، خمش، آزمایش های شیمیایی، همگن بودن و… را نیز انجام می دهند. تا پس از این مراحل و دریافت گواهینامه استاندارد، محصولات با کیفیت و مناسب روانه بازار شود. به همین خاطر به منظور افزایش بهره وری بیشتر آن ها از کنف نیز در داخل این سیم ها استفاده می کنند.
انواع سیم بکسل آسانسور
سیم بکسل کششی
یکی از انواع این نوع سیم، مدل کششی است. این مدل در قسمت هایی که علاوه بر استحکام و نیرو، به انعطاف نیز نیاز باشد، مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع کارکرد در این مدل از سیم ها به صورت چندگانه بوده تا بتواند در شرایط مختلف عملکرد مناسبی داشته باشد. به عنوان مثال سیم های به کار رفته در آسانسورها نیز دقیقا باید همین شرایط را داشته باشند. هم بتوانند به طور مداوم در حرکت و جابجایی باشند، و هم اینکه بتوانند علاوه بر کنترل حرکتی کابین، آن ها را به شکل مناسب متوقف و نیروهای وارده را تحمل کند. به همین دلیل علاوه بر مقاومت بالا در این مدل ها، عدم سایش سریع به دلیل حرکت مداوم در چاه بسیار مهم هستند.
سیم بکسل کششی با نیروی بالا
در ساختمان هایی تجاری، اداری و… که اهمیت سرعت بسیار مهم بوده و برخی از آن ها تعداد طبقات زیادی نیز دارند، از نوع کششی با نیروی بالا استفاده می شود. چرا که این نوع سیم بکسل آسانسور مناسب برای ارتفاع بلند و سرعت حرکت زیاد هستند. همچنین اگر اصطکاک و سایش نیز بالا باشد، باز هم این نوع سیم کاربردی است. دقیقا مشابه کرکرد درب سلکوم و یا مدل فرماتور که علاوه بر کیفیت بالا، سرعت مناسبی نیز در باز و بسته شدن درب ها دارند. از همین رو از این مدل ها و قطعات با توجه به نوع ساختمان و اهمیت سرعت حرکتی باید استفاده کرد.
سیم بکسل آهنی
از مدل آهنی به دلیل ویژگی های مختلفی که دارد، می توان در اکثر ساختمان ها و آسانسورها استفاده نمود. در صورتی که کارشناس مربوطه تاییدیه لازم را برای استفاده از آن صادر نماید، می توان از نوع آهنی نیز بهره برد.
چرا باید از سیم بکسل برای جابجایی آسانسور استفاده کرد؟
این ابزار در بخش های مختلفی کاربرد دارد و یکی از بخش های مهم آسانسور را نیز تشکیل می دهد. اما در کنار اهمیت آن در حمل و جا به جایی، امکان تعیین میزان درجه سختی آن نیز وجود دارد. همچنین یکی از مهم ترین ویژگی های سیم بکسل آسانسور این است که اگر قسمتی از آن دچار مشکل شود، سایر بخش مختل نمی شود. و تنها همان قسمت دچار نقص شده باید تعمیر شود. ضمن اینکه میزان درجه استهلاک موجود در آن ها نیز قابلیت تعیین داشته، که در صورت خمیدگی و فرسایش نیز قابل تعمیر و تعویض می باشد.
نوع بافت سیم بکسل های موجود در آسانسور
سیم بکسل ها متناسب با نوع و یا مدلی که دارند، سفارش داده شده و در ابعاد مختلفی برش می خورند. سپس ابتدای هر یک از آن ها را باز کرده و با دمگیر می بندند. سپس سر سیم ها را با استفاده از ابزاری همچون چکش، گاز انبر و سمباده به صورت حلقه ای در سیم اصلی قرار می دهند. در مجموع هر یک از سیم ها تا سه بار باید بافته شوند.
میزان بافت سیم هایی که قرار است بار بلند کنند نباید از حدود 25 برابر قطر خود کم تر باشد. به طور مثال اگر قطر سیم بکسل آسانسور 15 میلی متر بود، باید میزان طول بافت آن حدود 300 تا 375 میلی متر باشد. همچنین از قسمت گلویی سیم تا آخرین بخش از نقطه بافت کم تر از نیم متر باشد. بلکه باید 75 سانتی متر میزان طول بافت بوده و قطر آن نیز از 27 میلی متر بیشتر باشد.
شیوه محافظت و روغن کاری سیم ها
یکی از کارهایی که باید برای افزایش طول عمر و البته کارایی اینگونه سیم ها انجام داد، روغن کاری و نگهداری اصولی آن است. ای کار علاوه بر مقاومت در برابر زنگ زدگی، موجب کاهش اصطکاک موجود در بین مفتول ها شده و راندمان سیم های مفتول یا بکسل را ما افزایش می دهد. به همین منظور در زمان تولید کلیه بافت ها و سیم ها به خوبی و با روش های استاندارد روغن کاری می شوند.
شیوه روغن کاری متناسب با نوع سیم ها و ویژگی های آن ها متغیر است. چرا که هر سیمی که قرار باشد در یک قسمت فعالیت کند دارای کیفیت و مقاومتی متفاوتی است. اما آنچه که در این کار ثابت است، زمانبندی روغن کاری است. چرا که هر کدام و هر مدل از سیم بکسل آسانسور در مدت زمان مشخصی باید مجدد روغن کاری شوند تا جایگزین روغن های از دست رفته شود. محل مناسب این کار نیز جایی است که سیم ها از یکدیگر باز شده اند.
طریقه نصب و اندازه گیری سیم بکسل آسانسور
قرارگیری بکسل بر روی سیستم های یک به یک آسانسور، به صورت اتصال بر بالای یوک می باشد. این اتصال توسط سربکسل انجام می شود. این بخش وظیفه حالت تراز و یکسان سازی به وسیله فنر و لاستیک انجام می دهند. البته برای ایجاد حالت تراز در این بخش فقط سربکسل موثر نبوده بلکه نیرو بر روی تمام قسمت سیم وارد می شود.
ابعاد و میزان قطر سیم های بکسل توسط شرکت سازنده مشخص خواهد شد. اما در صورتی که شرکت سازنده اطلاعاتی در این مورد نداده باشد، یا مشخصات سیم مشخص نباشد، می توان آن را اندازه گیری کرد. وسیله ای که برای این کار کاربردی بوده و مورد استفاده قرار می گیرد، کولیس می باشد. این وسیله برای اندازه گیری قطر بسیار دقیق و کاربردی بوده و در این زمینه می تواند بسیار مناسب باشد.
آزمایش کنترل کیفیت سیم بکسل ها
یکی از مهم ترین ویژگی هایی که باید سیم بکسل آسانسور داشته باشد، میزان استحکام و کیفیت آن است. به همین دلیل پیش از آن که سیم بافته شود، میزان کیفیت و استحکام آن سنجیده می شود. به همین منظور مفتول به اندازه مشخصی به دور یکدیگر پیچیده می شوند. پس از این کار سیم باید استحکام خود را حفظ کرده و دچار پارگی نشود. به این آزمایش تست پیچش نیز گفته می شود. در این آزمایش حداقل میزان نیروی کششی وارده به طناب ها 19 در 8 می باشد. این آزمایش و نتیجه آن از اهمیت بالایی برخوردار است و باید به درستی و با دقت بالا انجام شود.
برای خرید انواع قطعات جانبی و کاربردی در صنعت آسانسور می توانید با گروه صنعتی مگا تماس حاصل فرمایید. این مجموعه علاوه بر ارائه انواع قطعات جانبی و مکانیزم های درب آسانسور، در کابین سازی آسانسور نیز تجربه و تخصص بالایی دارد و محصولات متنوعی را در این صنعت ارائه می دهد. برای کسب الاعات تکمیلی با شماره های ذیل تماس حاصل فرمایید.
