گاورنر آسانسور قطعه ای مهم و کاربردی است که به منظور افزایش ایمنی به کار می رود. این قطعه در زمان افزایش سرعت و یا سقوط آسانسور به منظور جلوگیری از برخورد کابین با چاه وارد عمل می شود. با توجه به اهمیت ایمنی و استانداردهای لازم در ساخت آسانسورها، سیستم ضد سقوط و یا پاراشوت بسیار مهم و کاربردی هستند. به شکلی که امروز اکثر آسانسورها از این ویژگی سود می برند. با توجه به اهمیت استفاده از این قطعات در ساختار آسانسور و افزایش ایمنی و سلامت مسافران، قصد داریم بیشتر در مورد یکی از مهم ترین قطعات این بخش صحبت کرده و شما را با ویژگی ها و اهمیت آن آشنا کنیم.
تاریخچه اختراع گاورنر
استفاده از این قطعه به سال های بسیار دوری باز می گردد. جایی که در اواسط قرن نوزدهم یک شرکت به نام اتیس در نمایشگاهی در آمریکا از سیستم ترمز اتوماتیک رونمایی کرد. با اختراع این وسیله، میزان امنیت و کاهش خطرات مرگ و میر ناشی از سقوط آسانسور بسیار کاهش پیدا کرد. و به نوعی یکی از مهم ترین قطعات در این نعت ساخته و رونمایی گردید. اشکال مختلف و بروز شده این وسیله در طی سالیان بعد نیز ادامه پیدا کرد. تا جایی که در اواخر قرن بیستم، پروژه ترمز اتوماتیک آسانسور تکمیل تر و کارایی بیشتری را شامل می شد. با گذشت زمان و تا امروز نیز نواقص جزئی از این قطعه نیز برداشته شد، تا بتوان از آن به عنوان یکی از مهم ترین ابزار ایمنی آسانسور استفاده کرد.
مهم ترین کاربردهای گاورنر آسانسور
این قطعه به وسیله دنده های ایمنی که بر روی کابین وجود دارد، در زمان افزایش سرعت کابین آن را کنترل می کند. این کار توسط طناب ها انجام شده و با کندتر کردن سرعت کابین آسانسور آن را متوقف می کنند. به منظور بررسی بیشتر و چگونگی عملکرد این قطعه از ابتدا به کارایی آن می پردازیم. چرا که این قطعه خود از بخش های مختلفی تشکیل شده و می تواند کاربردهای گوناگونی داشته باشد. که شرایط انتخاب مدل آن، نصب بر روی نوع مکانیزم حرکتی آسانسور و شرایط نصب بسیار مهم و تعیین کننده می باشند.
در حالت معمولی میزان سرعت حرکت کابین با فلکه گاورنر برابر است. در صورت افزایش سرعت و یا وقوع حالت غیر عادی به شکلی که سرعت آن به 115 درصد سرعت برسد، پاندول داخل گاورنر با دنده ها درگیر می شود. این عامل در ابتدا مانع از ادامه حرکت کابین می شود. در ادامه به دلیل وجود نیرو گریز از مرکز از سمت کابین ها، موجب خروج فک گاورنر به بیرون می شود. این فک با لبه های دنده های ایمنی برخورد می کند. سپس میکروسوئیچ ها دستور به توقف موتور می دهند. تا به این ترتیب آسانسور از حرکت خود باز ایستد. در واقع این قطعه به شکلی خودکار و بر اساس شرایط موجود در آسانسور در صورت هرگونه حرکت و زمان خارج از استاندارد وارد عمل می شود.
نقش میکروسوئیچ ها هنگام توقف کابین
میکروسوئیچ ها در بخش های مختلفی و بر روی قطعات نصب می شوند. که می توان به فلکه انتها چاه، گاورنر موتورخانه و همچنین یوک اشاره کرد. زمانی که سیم بکسل به شکلی آزاد در حال حرکت است، اهرم توقف به همراه کمک فنرهای موجود در جای ابتدایی خود مستقر می شوند. سپس بعد از اینکه فلکه اصلی گاورنر آسانسور قفل شد، سیم بکسل اهرم توقف را به کار می اندازد. این کار باعث ارسال پیام از سمت تابلو فرمان به بخش هایر مختلف ایمنی و سیستم های ضد سقوط می شود. سپس موتور آسانسور غیرفعال شده که این امر با فعال شدن سیستم پاراشوت موجل توقف کابین در جای خود می شود.
در این حالت شاهد عملکرد چندین بخش هستیم. در واقع یکی از نکاتی که همواره در زمان راه اندازی آسانسور به آن اشاره کردیم، کیفیت و کارایی بخش ها و قطعات مختلف است. ضمن اینکه با توجه به نوع آسانسور قطعات باید تهیه شوند. چرا که در چنین بخش هایی بیش از پیش این هماهنگی خود را نشان می دهد. که در صورت عدم کارکرد یک بخش شاهد اختلال در کل سیستم ایمنی و حرکتی خواهیم بود. از همین رو همواره در انواع آساسنور، چه آسانسور شیشه ای، خانگی، انواع مکانیزم ها، خودروبر و … تمامی بخش ها را با کیفیت بالا و متناسب با یکدیگر تهیه نمایید.
اجزای تشکیل دهنده گاورنر
تا به اینجا تا حدودی با نقش این قطعه آشنا شدیم. اما گاورنرها خود نیز از بخش ها و قسمت های مختلفی تشکیل شده اند. البته که با توجه به مدل های آن می توانیم شاهد برخی دیگر از قطعات نیز در آن باشیم. اما به صورت کلی این قطعه خود از چندین بخش اصلی تشکیل شده است. که سازنده کلیت آن بوده و سبب کارکرد آن می شوند. در واقع در یک گاورنر آسانسور به صورت کلی باید شاهد این بخش ها در ساختار کلی آن باشیم. که می تواند کمک کننده تشخیص مدل اصلی و با کیفیت نسبت به سایر مدل ها باشد. البته که تشخیص کارشناس، نمایندیگ ارائه دهنده و گارانتی کیفیت از المان های مهم در زمان خرید هستند، که می توانند کمک کننده باشند. این اجزای تشکیل دهنده، شامل قطعات ذیل می شوند.
- گنتاکت های ایمنی
- استفاده از سیم های بکسل
- سیستم پاراشوت
- فلکه انتهایی چاه
فلکه اصلی یا گاورنر:
در این بخش قطعات و بخش های کوچکی وجود دارند که می توان به دنده های ثابت، دو پاندول یا لنگر اشاره کرد. دو بازو لنگری به راحتی بر روی این قطعه حرکت می کند و این امر به نحوه پین شدن آن بر میگردد. همچنین بازوان پاندولی به وسیله یک فنر همیشه تحت فشار قرار دارد. سیم بکسل بر روی این قسمت که به شکل حرف V می باشد قرار می گیرد.
پاراشوت: این بخش که به همان سیستم ضد سقوط نیز معروف است، در پایین هر دو بخش یوک قرار می گیرد. و نقش مهمی را در توقف کابین ایفا می کند. از دیگر بخش های مهم در گاورنر می توان به فلکه انتها چاه، کنتاکت و میکروسوئیچ ها نام ببریم. همچنین هنگام کابین سازی آسانسور برای قرار گیری این بخش مطابق با استانداردها عمل می شود.
معرفی انواع گاورنرهای آسانسور
همان طور که مید ایند متناسب با نوع آسانسور و کاربری آن از مدل های مختلف این قطعه نیز استفاده می کنند. این قطعه انواع مختلفی دارد که متناسب با کاربری و تشخیص کارشناس از آن ها می توان استفاده کرد. با توجه به وجود مد های مختلف آسانسور و کارکرد هر یک باید از گا.رنری متناسب با همان آسانسور استفاده کرد. به طور مثال گاورنری که برای یک آسانسور هیدرولیکی مورد استفاده قرار می گیرد، ممکن است متناسب برای استفاده در یک آسانسور کششی نباشد. چرا که ساز و کار هر یک از این بالابها متفاوت بوده و باید تمامی قطعات و بخش ها با یکدیگر سازگار باشند. به همین خاطر در ادامه به معرفی مدل های این قطعه مهم می پردازیم.
گاورنر دارای حرکت عمودی یا پاندولی
این نوع گاورنر به دلیل بازوان اهرمی و پاندومی شکلی که در مرکز خود دارد، می تواند حرکت نوسانی بر دو محور را انجام دهد. این بازوها دائما در حال نوسان و حرکت کردن هستند. هنگامی که سرعت کابین بیش از اندازه شود، نوسان و حرکت این اهرم های پاندولی شکل نیز افزایش پیدا می کند. این افزایش حرکت اهرم ها سبب تحریک و حرکت کردن میله محرک و درگیر شدن آن با قسمت زبانه اهرم و چرخ گاورنر آسانسور می شود. که این عامل سبب کاهش سرعت و در نهایت توقف کابین می شود.
گاورنر سانترفیوژی یا گریز از مرکز
از گاورنرهای گریز از مرکز می توان در آسانسورهای مختلفی استفاده کرد. این قطعه از یک اهرم افقی و یک چرخ دوار تشکیل شده است. همراه با این بخش ها یک سنسور الکتریکی نیز وجود دارد که آن را تکمیل می کند. با افزایش سرعت کابین اهرم مکانیکی وارد قسمت فرو رفته چرخ شده و مانع از ادامه حرکت کابین می شود. همچنین با این اتفاق نیز زبانه بخش پاراشوت با ریل ها به یکدیگر قفل می شوند. در این زمان سنسور الکتریکی موجود در این قطعه نیز با فعال کردن مدار ایمنی، سبب قطع شدن برق موتور می شود و کابین به طور کامل متوقف می شود.
گاورنر تک جهتی
یکی دیگر از انواع این قطعه مهم و کاربردی نوع تک جهتی آن می باشد. که این گاورنر تنها در زمانی عمل می کند که افزایش سرعت کابین به سمت پایین باشد. به همین جهت نیز آن را تک جهتی می نامند. ضمن اینکه این قطعات پیش از باز شدن درب آسانسور نقش محوری و مهمی را ایفا می کنند. تا ایمنی و امنیت لازم برای مسافران حفظ شود. در همین زمینه نیز علاوه بر استفاده از درب با کیفیت، بهتر است از مکانیزم های مناسبی نیز استفاده شود. مکانیزم درب فرماتور و درب سلکوم از جمله بهترین مکانیزم های موجود در بازار هستند.
گاورنر دو جهتی
این نوع گاورنر بر خلاف نوع تک جهتی که فقط به سمت پایین عمل میکرد، در هر دو جهت بالا و پایین کارآمد است. به همین علت نیز از ایمنی بیشتری نیز برخوردار می باشد. چرا که افزایش سرعت کابین تنها هنگام پایین رفتن اتفاق نمی افتد. گاهی ممکن است که بنا به دلایل مختلف کابین حین بالا رفتن از سرعت مجاز تخطی کند. در این حین این نوع گاورنر کارایی مناسبی داشته و مانع از ادامه حرکت کابین می شود. به همین خاطر پیشنهاد می شود تا در صورت امکان و تشخیص کارشناس، در آسانسورهای خود از این مدل استفاده نمایید. تا با خیالی آسوده بتوانید از آسانسور خود استفاده نمایید. ضمن اینکه این مدل برای ساختامن های پرترافیک نیز بسیار کارآمد است.
شیوه کارکرد انواع گاورنر
به صورت کلی در حالت معمول زمانی که آسانسور بر روی ریل راهنما و مسیر اصلی خود با سرعت مجاز در حال حرکت است، میزان سرعت آن با سرعت خطی گاورنر برابر است. اما اگر بنا به هر دلیلی این سرعت افزایش پیدا کرد، و از میزان سرعت مجاز در نظر گرفته شده برای آن آسانسور بیشتر شد، گاورنر تا پیش از دو برابر شدن سرعت غیر مجاز موجب توقف کابین می شود. این سرعت می تواند به میزان 115 درصد رسیده باشد، که این قطعه با درگیر کردن قک های پاندولی با دنده های مخصوص خود، به همراه فعال شدن میکروسوئیچ فرمان توقف به موتور ارسال می شود. که پس از این مراحل به سرعت سیستم ضد سقوط (پاراشوت) نیز فعال می شود.
توقف کابین با ارسال دستور به موتور، در هر قسمتی از چاه آسانسور که باشد، انجام می شود. البته میزان تعداد میکروسوئیچ در نظر گرفته شده بر مدار سری داخل چاه است. که هم در قسمت انتهایی چاه، و روی گاورنر آسانسور و همچنین در قسمت یوک بالا کابین تعداد از آن ها قرار می گیرند. که ا افزایش سرعت غیر مجاز کنتاکت ها یا همان میکروسوئیچ ها فعال و دستور به قطعی مدار برق می دهند. البته که در انواع گاورنرها نوع کارکرد بر اساس مدل آن متفاوت بوده، اما کارکرد همگی و ویژگی های اصلی تمامی آن ها یکسان است.
نکات مهم طراحی و نصب گاورنرها
هر قطعه از آسانسور به عنوان یک بخش تاثیرگذار و موثر در آن بکار گرفته می شود. چرا که نقص در یک بخش بر سایر سیستم اثر گذاشته و ممکن است باعث اختلال در کاکرد آسانسور شود. به همین جهت باید نسبت به نصب و طراحی بخش ها به طور استاندارد و اصولی عمل کنیم. در ادامه به نکات اصلی جهت نصب و طراحی گاورنر آسانسور به عنوان یکی از بخش های مهم می پردازیم.
- باید محل گذر سیم بکسل های کار شده بر روی گاورنر با سوراخ های کار شده در کف موتورخانه مطابقت داشته و برابر باشند.
- به هیچ عنوان نباید در سیم بکسل هایی که از روی گاورنر عبور می کنند خمیدگی مشاهده شود.
- میزان انحراف عمودی موجود نباید از نیم میلی متر بیشتر شود.
- میزان فاصله بین ریل های راهما و سیم بکسل ها باید طبق استاندارد و متناسب با نقشه تایید شده باشد.
- گاورنرها را باید مطابق با استاندارد EN81-1/2 ساخته شوند. و هر یک از این محصولات باید دارای چنین گواهینامه ای باشند. در غیر این صورت فاقد استاندارد لازم بوده و ممکن است دچار مشکلاتی شود.
- فلکه اصلی و فلکه ته چاه باید در یک راستا نصب شوند.
- کم ترین میزان در نظر گرفته شده برای قطر سیم بکسل های عبوری از روی گاورنر باید 6 میلی متر باشد.
- در زمان حرکت آسانسور هیچ یک از تجهیزات گاورنر نباید با دیگر بخش ها برخورد و یا سایش داشته باشد.
- قسمت بالایی سیم بکسل گاورنر باید به وسیله کرپی به هم وصل شوند.
گاورنرها در کدام قسمت نصب می شوند؟
اگر بخواهیم درباره محل نصب این قطعات بگوییم، باید به موتورخانه و روی سکو بتنی درون چاه اشاره کنیم. چرا که عمدتا گاورنرها را در این قسمت ها نصب می کنند. همچنین این قطعات در چاه نیز در کنار شاسی نصب می شوند. سیم بکسل های گاورنر نیز بر روی فلکه آن سوار شده تا از سوراخ های برابر و متناسب در انتهای چاه عبور عبور کند.
سر یکی از سیم بکسل ها با عبور از فلکه به کابین می رسد. و دیگر سیم نیز با عبور از فلکه به استارکچر موجود در یوک سوار می شود. نکته دیگر در رابطه با نصب این قطعه، استفاده از روش های مختلفی است که متناسب با نوع کاربری آسانسور و تشخیص کارشناس می تواند انجام داد. به صورت کلی براین نصب گاورنر آسانسور رعایت نکات ذیل از اهمیت بالایی برخودار می باشد.
- نوع سیستم آسانسور
- نوع و محل قرارگیری ریل های راهنما
- میزان سرعت نامی آسانسور
- نقشه و شیوه راه اندازی
خرید انواع گاورنر و قطعات آن
همان طور که اشاره کردیم این قطعه یکی از مهم ترین و پرکاربردترین بخش های آسانسور محسوب می شود. به همین علت نیز خرید گاورنر آسانسور با کیفیت و اصلی از اهمیت بالایی برخودار است. همچنین این بخش خود نیز از اجزای مختلفی تشکیل می شود که سبب می شود اهمیت خرید قطعات با کیفیت آن دوچندان شود. همچنین در صورتی که قصد راه اندازی یک آسانسور خانگی را نیز دارید، در صورت امکان حتما از این قطعه بهره ببرید. گرچه استفاده از آن با تشخیص کارشناس مربوطه انجام شده و باید در صورت نیاز حتما مورد استفاده قرار بگیرد.
شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر و خرید انواع قطعات جانبی آسانسور با کارشناسان گروه صنعتی مگا تماس حاصل فرمایید. تا شما را در انتخاب بهترین و با کیفیت ترین قطعه راهنمایی کنند. چرا که به دلیل پیچیدگی ها و تعداد این قطعات، حتما باید اطلاعات درستی داشته باشید. که در همین رابطه می توانید مشاوره های لازم را نیز دریافت نمایید.
